„Warsztaty kurpiowskie w szkole – Co zrobić z gliny, jajka i wikliny?”
Szkoła Podstawowa im. Ks. Jerzego Popiełuszki w Wachu po raz pierwszy wzięła udział w II edycji Programu Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi pod nazwą „Lekcje z Twórcą Ludowym”. Koordynatorem szkolnego projektu została nauczycielka p. Janina Kaczyńska, która od wielu lat prowadzi zajęcia z dialektu kurpiowskiego.
Po rozmowach z wybranymi twórcami ludowymi, wypełnieniu wniosku pod koniec września bieżącego roku i złożeniu na stronie NIKiDW z niecierpliwością czekaliśmy na wyniki konkursu. Okazało się, że znaleźliśmy się w gronie zwycięzców plasując się na zaszczytnym 9 miejscu, jako jedyna szkoła na Kurpiach.
Do przeprowadzenia zajęć w ramach projektu edukacyjnego „Kurpiowskie warsztaty w szkole – Co zrobić z gliny, jajka i wikliny?” zaprosiliśmy troje twórców: p. Laurę Bziukiewicz (współwłaścicielkę Kurpiowskiego Muzeum w Wachu, wykonującą kurpiowskie kwiaty z bibuły, palmy, pisanki, ozdoby choinkowe, koronkę frywolitkową), p. Adama Muracha ,znanego na Kurpiach i w całej Polsce – mistrza garncarstwa tradycyjnego oraz p. Wiesława Kuskowskiego, uznanego i wielokrotnie nagradzanego w całym kraju, plecionkarza.
Warsztaty kurpiowskie zrealizowaliśmy na 14 „Lekcjach z Twórcą Ludowym” (łącznie 7 spotkań) od 28 października do 3 grudnia 2024r. z udziałem 29 uczniów.
Uczestnictwo w projekcie było doskonałą okazją do tego, aby nasi uczniowie w praktyce poznali rękodzieło kurpiowskich mistrzów w zakresie wikliniarstwa i garncarstwa, które należą do grupy ginących zawodów.
Pod okiem p. Adama Muracha samodzielnie modelowali na kole garncarskim i ozdabiali piękne miseczki, dzbanuszki, kubki. Poznali, czym jest glina, jakie są jej rodzaje i sposoby jej wykorzystania. Wykonane prace trafiły do wypału, a następnie na domowe półki i szkolną wystawkę.
Z kolei p. Wiesław Kuskowski zainteresował naszych uczniów opowieściami o plecionkarstwie na Kurpiach Zielonych. Zapoznał z rodzajami wikliny i sposobem jej przygotowania. W przystępny sposób zaprezentował różne sploty. Prawdziwy zachwyt u dzieci wywołała wystawa prac samego mistrza. Uczestnicy z zapałem ruszyli do swoich pierwszych prób plecionkarskich. W małych grupach szybko powstały koszyczki oraz kwiaty z wikliny.
Dużym zainteresowaniem uczniów cieszyły się spotkania i wspólna praca z twórczynią p. Laurą Bziukiewicz. Uczestnicy warsztatów poznali techniki zdobienia jajek – malowanie woskiem i barwienie z użyciem samodzielnie przyrządzonych barwników (z kwiatów, buraków, cebuli). Całkiem sprytnie posługiwali się narzędziami do malowania woskiem.
Równie w miłej atmosferze przebiegło robienie tradycyjnych, kurpiowskich ozdób na choinkę: szyszek, dzwonków, gwiazdek, bombek. Niezwykle istotne dla całego procesu twórczego było również pokazanie uczniom, że ozdoby na tradycyjne święta, jakim jest Boże Narodzenie można wykonać własnoręcznie z dostępnych materiałów zachowując przy tym tradycję ludową swego regionu.
Udział w projekcie dał nam nie tylko możliwość poznania dawnych tradycji. Stał się lekcją szacunku do kultury ludowej jako spuścizny przodków oraz sposobnością do ocalenia chociaż małej cząstki dorobku naszej małej ojczyzny.
Warsztaty w naszej szkole zostały zrealizowane w ramach Programu Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi „Lekcje z Twórcą Ludowym” ze środków Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi” za co serdecznie dziękujemy.
